นิติกรรมสัญญา (ประเภท)



นิติกรรมสัญญาตามกฎหมายฝรั่งเศสใช้คำว่า Contrat สามารถแบ่งได้เป็นประเภทต่างๆได้หลายวิธีดังนี้


contrat nommé คือ สัญญาที่มีชื่อบัญญัติไว้ตามกฎหมาย พบได้ในประมวลกฎหมายแพ่ง เช่น สัญญาซื้อขาย (vente), สัญญาเช่าทรัพย์ (bail), สัญญาตัวแทน (mandat), สัญญาให้ (donation), สัญญาจ้างทำของ (contrat d'entreprise) เป็นต้น

contrat innomé คือ สัญญาประเภทอื่นๆที่ไม่มีกฎหมายบัญญัติไว้ ซึ่งจะเป็นไปตามหลักอิสระของคู่สัญญา (principe de l'autonomie de volonté)




contrat synallagmatique คือ สัญญาต่างตอบแทน เช่น สัญญาซื้อขาย ผู้ขายมีหน้าที่ต้องส่งมอบสินค้า ส่วนผู้ซื้อมีหน้าที่ต้องชำระค่าสินค้า

contrat unilatéral คือ สัญญาฝ่ายเดียว เช่น สัญญาฝากทรัพย์(dépôt)กรณีไม่มีบำเหน็จ ตามกฎหมายฝรั่งเศส สัญญาฝากทรัพย์เกิดขึ้นเมื่อผู้ฝากนำทรัพย์ไปฝากแก่ผู้รับฝาก ดังนั้น ผู้ฝากจึงไม่มีหน้าที่ต้องทำอะไรอีก ส่วนผู้รับฝากมีหน้าที่ต้องรักษาทรัพย์นั้นๆ และนำทรัพย์มาคืนให้




contrat réel คือ สัญญาที่เกิดขึ้นเมื่อมีการส่งมอบทรัพย์ เช่น สัญญายืม (prêt)

contrat consensuel คือ สัญญาที่กฎหมายไม่ได้กำหนดแบบไว้ให้ทำตาม สัญญาส่วนมากมักจัดเป็นประเภทนี้ เช่น สัญญาซื้อขายซึ่งเกิดขึ้นเมื่อคำเสนอ (offre) และคำสนอง (acceptation) ตรงกัน เป็นต้น

contrat solennel คือ สัญญาที่กฎหมายกำหนดแบบไว้ให้ทำตาม เช่น สัญญาก่อนสมรส (contrat de mariage หรือ convention matrimoniale) ซึ่งมาตรา 1394 ของประมวลกฎหมายแพ่งของฝรั่งเศสกำหนดให้ทำต่อหน้า notaire




contrat (à titre) onéreux คือ สัญญาที่มีค่าตอบแทน เช่น สัญญาซื้อขาย

contrat (à titre) gratuit หรือ contrat de bienfaisance คือ สัญญาที่ไม่มีค่าตอบแทน เช่น สัญญาให้




contrat instantané คือ สัญญาซึ่งเสร็จสิ้นเมื่อมีการกระทำการ หรือชำระหนี้ในครั้งเดียว เช่น สัญญาซื้อขาย

contrat successif คือ สัญญาซึ่งมีการกระทำการระยะยาว หรือการชำระหนี้หลายงวด เช่น สัญญาเช่าบ้าน หรือ สัญญาจ้างแรงงาน (contrat de travail)





contrat à durée déterminée (CDD) คือ สัญญาที่มีกำหนดระยะเวลาไว้ล่วงหน้า

contrat à durée indéterminée (CDI) คือ สัญญาที่ไม่มีกำหนดระยะเวลา





contrat de gré à gré คือ สัญญาที่คู่สัญญาตกลงข้อสัญญาร่วมกัน

contrat d'adhésion คือ สัญญาที่คู่สัญญาฝ่ายหนึ่งเป็นผู้กำหนดข้อสัญญา อีกฝ่ายเพียงแต่ยอมรับเท่านั้น มักเป็นสัญญาระหว่างผู้บริโภค (consommateur) กับผู้ประกอบอาชีพ (professionnel)




contrat aléatoire คือ สัญญาที่มีความเสี่ยง สิ่งแลกเปลี่ยนไม่แน่นอน เช่น ลอตเตอรี่

contrat commutatif คือ สัญญาที่กำหนดสิ่งแลกเปลี่ยนแน่นอน



contrat intuitus personnae คือ สัญญาประเภทที่ให้ความสำคัญกับคุณสมบัติของคู่สัญญา เช่น สัญญาจ้างแรงงาน (contrat de travail)